دیدار نخبگان| ملاقات با رهبری خستگی را از تنمان تکاند

به گزارش خبرنگار گروه علم و پیشرفت خبرگزاری فارس، حدود هزار نفر از نخبگان علمی کشورروز سه‌شنبه، ۲۵ مهرماه ۱۴۰۲، میهمان رهبر انقلاب اسلامی بودند و ۷ نفر از آن‌ها نیز طی سخنرانی در محضر ایشان، دغدغه‌های خود در زمینه مسائل و مشکلات کشور را به صورت بی‌واسطه با ایشان درمیان گذاشتند.

«حامد رفیعی»، عضو هیأت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران و مدیر اندیشکده حکمرانی و قانون‌گذاری استان البرز، یکی از سخرانان این مراسم بود و نکات بدیلی را در خصوص حکمرانی و سیاست‌گذاری بخش کشاورزی در محضر رهبر انقلاب عنوان کرد. با او در خصوص موضوعات مطرح‌شده و حس‌وحالش در دیدار گفت‌وگو کردیم.

رفیعی دیدار با رهبر انقلاب را این گونه توصیف کرد: دیداری که توفیق حضور در آن را داشتم، برای بنده بسیار آموزنده بود و خستگی ما برای انتخاب موضوع‌ها و چالش‌هایی که داشتیم را از تنمان بیرون کرد.

وی تشریح کرد: دیدار خیلی خوبی بود و ایشان مثل همیشه، پدرانه نکات و صحبت‌هایی را مطرح کردند و ما نیز به نوبه خود و با همکاری جامعه نخبگی، چه آن‌ها که در دیدار حضور داشتند و چه نخبگان دیگر، سعی کردیم وظیفه خودمان را انجام بدهیم. همچنین تلاش کردیم همانطور که رهبر انقلاب در خصوص جریان جدید نخبگی فرمودند، در بحث تصمیم‌گیری به سیاست‌گذاران و قرار گرفتن سیاست‌ها در ریل درست کمک کنیم.

رفیعی در بیان موضوعات مطرح شده در سخنرانی وی در محضر رهبر انقلاب گفت: به طور خلاصه نکاتی که بنده عرض کردم، در خصوص چالش‌های بخش کشاورزی و انباشت انحرافات در سیاست‌گذاری‌هایی است که در سالیان گذشته، زیان قابل توجهی به این بخش زده است. به برخی از این انحرافات سیاستی در قالب قسمت‌های مختلف تولید، تجارت و بخش آب و محیط زیست اشاره کردم و راهکارهایی که اجرای آن‌ها مغفول مانده را به سمع و نظر جامعه نخبگی، مسؤولان اجرایی و رهبر انقلاب رساندم.

وی تصریح کرد: بخش کشاورزی، سال‌هاست که متأسفانه از سیاست‌گذاری دستوری و بدون دخالت دادن و مشارکت دادن تشکل‌ها، نهادهای علمی، دانشگاه‌ها یا سایر نهادهای دانش‌بنیان رنج می‌برد. تدوین الگوی کشت یا لایحه هفتم توسعه دو مثال از این سیاست‌گذاری دستوری است که در این دیدار عنوان کردم.

این عضو هیأت علمی دانشگاه تهران اظهار داشت: همچنین در خصوص استنباط اشتباهی که از رسالت بخش کشاورزی در کشور وجود دارد نیز نکاتی را در این دیدار ذکر کردم. متأسفانه مدام صحبت از افول بخش کشاورزی به دلیل سهم پایین آن در تولید ناخالص داخلی (GDP) می‌شود، در صورتی که کشور ما در دنیا از این حیث، نسبت به خیلی از کشورها بالاتر است.

او تأکید کرد: اصولا رسالت بخش کشاورزی این نیست که سهم بالایی از GDP داشته باشد و هدف اصلی آن ایجاد امنیت و اقتدار غذایی پایدار است که در متر و معیارهای دیگر گم شده است.

رفیعی با اشاره به بخش دیگر سخنانش گفتت: از طرفی، در خصوص سیاست‌هایی که به صورت مبالغه‌آمیز برای جلوگیری از صادرات آب مجازی تنظیم شده‌اند و تناقضاتی که در این حوزه وجود داردنیز صحبت کردم. مطابق با این سیاست‌های متناقض، برخی از محصولات کشاورزی به عنوان محصولات آب‌بر معرفی می‌شوند و جلوی صادرات آن‌ها گرفته می‌شود، در صورتی که پیش‌تر در سیاستی دیگر، به عنوان محصول نجات‌دهنده دریاچه ارومیه پیشنهاد شده‌اند. طبیعتا محصول اگر آب‌بر است، نباید در آن سیاست‌ها پیشنهاد شود.

وی تأکید کرد: موضوع دیگری که در سیاست‌ها مغفول مانده است، ضایعات محصولات کشاورزی است و اقدام عملی برای کاهش آن در کشور وجود ندارد، این در حالی است که میزان آب هدر رفته از این ضایعات بسیار بیشتر از میزانی است که برای صادرات آب مجازی ذکر می‌شود. پیامد این ضایعات، از بین رفتن آب و سرمایه کشور است

مدیر اندیشکده حکمرانی و قانون‌گذاری استان البرز تشریح کرد: در مورد صادرات آب مجازی، بسیاری از رسانه‌ها، روزنامه‌ها و مجلات مختلف مطلب نوشته‌اند، در صورتی که به دور از واقعیت است. برای مثال، در خصوص صادرات هندوانه گفته می‌شود که با این صادرات، آب از کشور رفته است، در حالی که اگر میزان هدررفت آب از ضایعات را در نظر بگیریم، ۲ برابر آب مجازی است و متأسفانه برای کاهش آن هیچ اقدام یا برنامه‌ای در کشور نداریم.

وی افزود: دور تسلسل اشتباهی که در خصوص مهار تورم در کشور رخ می‌دهد، نیز این چنین انحرافات سیاستی وجود دارد. به جای اینکه هزینه‌های تمام‌شده تولید کاهش داده شود و بهره‌وری بیشتر شود، در همان ابتدا مهار سیاست دستوری اعمال می‌شود.

رفیعی به توجه نکردن به پیوست‌های محیط زیستی نیز اشاره کرد و گفت: یا در طرح‌های پتروشیمی کشور که ارئه می‌شوند، پیوست محیط زیستی داده نمی‌شود. این طرح‌ها یا این پیوست را ندارند و یا اگر دارند نیز باید منتشر شوند تا افکار عمومی توجیه شوند. مشکل دیگری که در عرایضم خدمت رهبر انقلاب گفتم، این بود که متأسفانه دستگاه‌های اجرایی گاها به جای هم‌افزایی، با یکدیگر زورآزمایی می‌کنند. این سیاست‌ها در نهایت موجب زیان و از بین رفتن سرمایه می‌شود.

وی در خصوص واکنش رهبر انقلاب به موضوعات بیان‌شده اظهار داشت: مثل همیشه پدرانه گوش کردند و تشویق کردند. ایشان نکات ارائه‌ها را چکیده‌برداری کردند و قرار شد که این نکات به گوش دولت هم برسد. ما قبلا از مسیرهایی به پیش سیاست‌گذاران هم رفته بودیم، ولی متأسفانه جه نشد و اشتباهات همچنان ادامه پیدا کرد به همین دلیل حس کردیم که بهترین جایی که می‌توان این موارد را گفت و روی تأکید کرد، این دیدار است و به حمدالله بازخورد خوبی هم داشت.

رفیعی در ادامه به بیان نکات مهم فرمایشات رهبر انقلاب پرداخت و گفت: ایشان در فرموده‌هایشان چندین نکات کلیدی را متذکر شدند. مسؤولیت‌پذیری و تأکید بر اینکه هر چه قدر مراتب و علم نخبه بیشتر شود، مسؤولیت‌های وی نیز بیشتر می‌شود، از این نکات آموزنده بود. بنده از این قسمت از بیانات ایشان، اینطور استنباط کردم که نخبه هر چه بیشتر در کسب علم پیش می‌رود، بایستی بیشتر به جامعه فکر کند.

این عضو هیأت علمی دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: تذکر چندباره ایشان در خصوص آئین‌نامه ارتقای اساتید و مشکلات آن نیز به نظرم یکی از مواردی بود که در این دیدار بسیار مهم بود. ایشان به نحوه و نظام ارزیابی غلط اساتید و نخبگان اشاره کردند و برای چندمین بار به اشتباه ارتقای اساتید بر اساس چاپ مقالات بین‌المللی تذکر دادند. چاپ این مقالات در زورنال‌های بین‌المللی بر اساس ذائفه و سبک و سیاق این مجلات است و به نیازهای کشور ارتباطی ندارند.

او در پایان تأکید کرد: مرجعیت علمی کشور و رقابت ما با کشورهای دیگر در زمینه انتشارات علمی بسیار مهم است، اما مهم‌تر از آن حل نظام مسائل کشور است. در صورتی که این حل مسأله در ارزیابی در نظر گرفته نمی‌شود و ارتقا به گونه‌ای است که اگر یک فرد، چندین مسأله از کشور حل کرده باشد، در نظر گرفته نمی‌شود، اما اگر یک مقاله بین‌المللی داشته باشد، امتیاز بالایی برای وی در نظر گرفته می‌شود. این یک ضعف نظام ارزیابی است که رهبر انقلاب به خوبی گوشزد کردند و باید اصلاح شود.